Merhaba Sevgili Bilim İnsanı!
Doğal çevreyi koruduğun için çok teşekkür ederiz. Şimdi doğal çevre ve canlı yaşamı için oluşan olumsuz şartlardan birini ve etkilerini yapacağımız bir deneyle keşfedelim!
Sudaki yaşam dediğimizde aklımıza oldukça fazla türde canlı geliyor değil mi? Okyanuslar, denizler, göller, akarsular ve çok daha fazla çeşitte doğal yapı ise suda yaşayan canlıların evi oluyor! Şimdi yapacağımız deneyle, en büyük su ekosistem parçası olan okyanuslardaki asitlenmeyi ve canlılar üzerindeki etkilerini keşfedelim! Haydi o zaman başlayalım.
Deney içeriğini dikkatlice inceleyip, malzemeleri eksiksiz hazırladığımızdan emin olduktan sonra tıpkı bilim insanları gibi deneyimizi yapalım.
Uyarı: Bu deneyde su kullanılacaktır. Elektronik aletleri deneyi yapacağınız yerden uzakta tutmanızı öneririz.
Malzemeler
- 2 adet su bardağı
- 1 adet çay bardağı
- Su
- Sirke
- Yumurta kabukları
Deneyin Yapılışı
- Su bardaklarından birinin içine ¾ oranında su koyun.
- İkinci su bardağına ½ oranında su koyun.
- Çay bardağında ½ oranında sirke ölçerek, ikinci su bardağına ekleyin.
- Yumurta kabuklarını ikiye bölerek bir kısmını 1. su bardağına, bir kısmını da 2. su bardağına atın.
- Belirli aralıklarla yumurta kabuklarındaki değişimi gözlemleyin ve 1 saat süre sonunda kabukları bardaklardan çıkartarak farklılıkları karşılaştırın.
Arkasındaki Bilim
Tebrikler değerli bilim insanı! Bu deneyi yaparak, doğa için harika bir adım attın. Eminiz doğayı korumak için daha fazla şey yapıyorsun ve öğrendiklerini çevrendekilerle paylaşıyorsun. Haydi şimdi bu deneyin arkasındaki bilime bakalım!
Atmosferdeki hava, belirli orandaki gazların bir araya gelmesiyle oluşmuştur. Havada bulunan gazlardan birisi de CO2 yani karbondioksit gazıdır. Canlı yaşamı için uygun şartların sağlanması için bu gazların belirli oranda olması ve bu oranın korunması gereklidir. Atmosferde CO2 gazındaki artış, yalnızca karadaki yaşamı değil aynı zamanda sudaki yaşamı da etkilemektedir. Özellikle okyanuslar havadaki karbondioksidin emilimini yapar. Bu emilim ise, okyanus suyunda karbonik asit artışına sebep olur ve buna okyanusların asidifikasyonu (asitleşmesi) denir. Deneyimizde de iki farklı su ekosistemini temsil edecek suları hazırladık. Birindeki asit seviyesini, sirkenin asit özelliğinden faydalanarak artırdık. İçinde attığımız yumurta kabukları ise, denizlerde yaşayan kabuklu canlıları temsil etti. Yumurta kabukları da tıpkı, kabuklu deniz canlıları gibi yüksek oranda kalsiyum karbonat bulundurur. Kalsiyum karbonat ise asitle bir araya geldiğinde bir tepkime ortaya çıkar. Deneyimizde sirke olan bardaktaki yumurta kabuğunda gözlemlediğimiz baloncuklar, tepkime sonucunda açığa çıkan karbondioksit gazı ile doluydu. Tıpkı kabuk deniz canlılarının, asitleşme sonucu kabuklarının zarar görmesi gibi sirkeli suda duran yumurta kabuğunun da zamanda dayanıksızlaştığını deneyle gözlemledik!
Öneri: Sizler de atmosferdeki CO2 (karbondioksit) seviyesindeki artışın sebeplerini ve etkilerini araştırabilirsiniz. CO2 artışını ve olumsuz etkilerini azaltmak için çözüm yolları geliştirebilirsiniz!