En Büyük Laboratuvar Doğa yazı serisinde; bir ince ağaç dalını arabanın bagajında taşıyan, o dalı dünyanın en kıymetli oyuncağı olarak niteleyip gittiği her yere götüren çocuklarımız için harika önerilerimiz var. Çocuğunuzun bilimsel okuryazarlığını destekleyebileceğiniz doğa gözlem- deney önerileri sizleri bekliyor.
Çocuklar, bir bilim insanının sahip olması gereken özelliklerden en kıymetlisine doğuştan sahipler: Merak!
“Ne olmuş, neden olmuş? Gökyüzü neden mavi? Solucanlar neden yağmurda toprak yüzeyine çıkıyor? Hava çok soğuduğunda yerdeki sular bile donuyor ama ağaçlar nasıl donmuyor? Bu yumurtayı balkondan atsam sence ne olur? Araba halıda neden daha zor ilerliyor” soruları tanıdık geldi mi? İşte bu merak ve öğrenme hevesi bir çocuğun sahip olduğu en güzel değer. Soru sorma, araştırma ve öğrenme hevesi, deneme merakı çocuğun zihnini yoğuran bileşenler ve biz yetişkinlere düşen ise onların bu keşif yolculuğuna eşlik etmek, mümkünse ortam sağlamak; hepsi bu.
Peki bu ortamı nerde ve nasıl sağlayacağız? Eğlenceli Bilim olarak bizim baktığımız yerden, bilim her yerde, bilim yaşamın içinde!
Bu yüzden de çocuğun bilimsel süreç becerisini desteklemenin tek yolunun malzeme kullanarak laboratuvar ortamında deney yapmak olmadığına; tam aksine hayatın her noktasında bu süreçlerin kolaylıkla desteklenebileceğine inanıyoruz. Bize sunulan sonsuz bir laboratuvar var ve içi hayal gücüyle bambaşka şeylere de dönüşebilen harika malzemelerle dolu: DOĞA
Doğa gözlemleri, hem çocuklarımızın bilimsel okuryazarlığını destekler hem de doğa ile kurdukları ilişkiye katkı sağlar. Bu ilişkiye sunulan katkı ile; çocuk bir taraftan bilimin hayattan ayrı bir kavram olmadığını, yaşamın tam içinde olduğunu gözlemlerken diğer bir taraftan ise yaşadığı çevreyi sevip sahiplendiği için onu koruma, kollama güdüsünü besler. Çünkü doğayı korumak, çocukların felaket senaryoları ile baş başa bırakılması ile değil, doğayı sevip sahiplenmesi ile başlar.
En Büyük Laboratuvar Doğa yazı dizimizde çocuğunuzla doğada geçireceğiniz keyifli zamanlar için size doğada bilim etkinliği önerilerimiz var. Bunlar, doğrudan uygulanabileceği gibi çocuğunuzun yaş ve zihinsel hazırbulunuşluğuna göre yoğunlaştırılıp seyreltilebilecek etkinlikler.
Bahçeniz, mahallenizdeki park, yürüdüğünüz yol, okulun bahçesi, balkondaki çiçek nasıl bir öğrenme ortamına dönüştürülür, yaşamın içindeki bilim nasıl okunur gelin birlikte keşfedelim!
1- Kuş Gözlemi
İster şehrin merkezinde yaşayalım ister kırsalda çevremizde mutlaka kuşlar var. İşte bu kuşları gözlemlemek, çevresinde yaşayan kuş türlerini farkında olmasını sağlamak çocuklarla yapabileceğimiz harika bir gözlem etkinliği!
Etkinlik Süreci
- Ufak bir defteri, kuş gözlem defteri olarak kullanın ve gözlemlediğiniz kuşların adını not alın, fotoğraflayın ya da resmini yapın!
- Çevrenizde bulunan kuş yuvalarını keşfe çıkın! Apartmanlarda yağmur iniş borularının arkası, duvar köşeleri, ağaç dallarının arası bakabileceğiniz ilk yerlerden. Hangi kuş hangi malzeme ile yuva yapıyor, kullandığı dal parçalarını ya da çamuru bir arada nasıl tutuyor sorularının yanıtını birlikte keşfedin!
- Bir leylek yuvasında neler olduğunu görmek için teknolojiden destek alın. Hepimizin gelmesini dört gözle beklediğimiz Yaren Leylek’in yuvasını, Karacabey Belediyesi’nin sunmuş olduğu olanak ile istediğimiz her an gözlemlemek mümkün. İncelemek için tıklayın.
- Göçmen kuşların rotasını atlas üzerinde çizin. Türkiye’den de geçen bu kuşların nerelerde dinlendiğini, uzun saatler boyunca nasıl yol alabildiğini birlikte keşfedin!
- Kuşların gaga yapıları, bize onların ne ile beslendikleri hakkında ipucu verir. Gözlemlediğiniz kuşların gaga yapılarını inceleyin ve gagasına bakarak kuşun ne ile beslendiğini anlayın! İşte size birkaç tür için ipucu:
- Seyahat planınıza kuş gözlemini de ekleyin, gittiğiniz yerde yaygın gözlemlenen türleri inceleyin. Kuşlar her zaman çevremizde, yeter ki biz onları görmeyi öğrenelim. Kızılırmak Deltası ve Gediz Deltası ise, birçok kuş türünü bir arada gözlemleyebileceğiniz doğa harikası yerlerden! Her iki delta için de telefon uygulamaları mevcut (Kızılırmak Kuşları ve Gediz Deltası), gitmeden telefonunuza indirmeyi unutmayın.
2- Doğa Keşif Oyunu
Doğada birlikte zaman geçirmenin en güzel yollarından biri: Keşif Oyunları!
Sizinle paylaştığımız bu dosyanın baskısını alıp çocuğunuza ve arkadaşlarına verin. Eğlencenin tadına varmak için oyuna mutlaka siz de katılın! 15 dakika süreyi başlatın ve herkes gözlemlediği şeyleri kağıt üzerine işaretlesin. Bakalım kimler neler bulacak ya da daha az önce bir salyangoz gördüğünü ama salyangozun hızla kaçtığını iddia edecek.
Bu oyun, çocuğunuzun yaşadığı çevreye dair farkındalığını artıracak. Birlikte, çoğu zaman fark etmeden yanından geçip gittiğiniz kuş yuvalarını, çiçekleri, böcekleri ayırt eder hale geleceksiniz. Eğer oyun ilginizi çekerse, kendi belirlediğiniz bir alandaki canlıların, taşların fotoğrafını çekip, bu görselleri kullanarak, benzer bir keşif oyunu hazırlayabilirsiniz. Unutmayın en büyük laboratuvar: Doğa !
Minik bilim insanlarıyla, evde deney yapmanın ve modelleyerek keşfetmenin keyfine devam etmek için Evde Bilim Deney Setleri’ni inceleyebilirsiniz.
Evde Bilim deney setleri 4-14 yaş aralığındaki çocuklar için, MEB müfredatına uyumlu olarak tasarlanmıştır. İçeriğindeki malzemeler çocuğa özel olup, dijital platformdan paylaşılan deney videolarıyla desteklenmiştir! İncelemek için tıklayınız.
Daha fazla deney ve videoları için Instagram ve Youtube hesaplarımızı inceleyebilirsiniz!