Hiç sıcak bir günde, uzakta bir su birikintisi ya da ıslak bir yol gördünüz mü? İlk bakışta bunun gerçek olduğunu düşünebilirsiniz. Ancak, serap görmek, bir nesnenin yerinin veya şeklindeki yanılsamalarla karşımıza çıktığı ilginç bir optik olaydır. İlk bakışta bir hayal ürünü gibi gelse de, serapların tamamen bilimsel bir açıklaması vardır. Peki, seraplar nasıl oluşur?
Güneş ışınları Dünya’ya ulaşırken farklı yoğunluktaki hava katmanlarından geçer. Bu hava katmanlarının yoğunluğu, sıcaklık farklarına bağlı olarak değişiklik gösterir. Işık, farklı yoğunluktaki bu katmanlardan geçerken kırılır ve bu kırılmalar sonucu gözümüze ulaşan görüntülerde değişiklikler meydana gelir. Örneğin, sıcak bir günde asfaltın ıslak gibi görünmesinin nedeni, bu ışık kırılmalarıdır.
Çölde yolculuk eden bir insanın uzaklarda su birikintisi gibi bir görüntü algılamasının sebebi de yine bu hava katmanlarının farklı sıcaklıklara sahip olmasıdır. Zemine yakın olan hava katmanı daha sıcak olduğu için, ışık yukarıya doğru kırılır. Gözümüze gelen bu ışınlar, sanki aşağı seviyelerdeki bir cismin ters yönde göründüğü izlenimini yaratır. Bu yüzden, uzaktaki bir cismi hem düz hem de ters haliyle görebiliriz.
Seraplar sadece sıcak bölgelerde değil, soğuk bölgelerde de görülebilir. Hava sıcaklığı ve yoğunluğundaki değişiklikler, ışığın kırılma açısını etkileyerek benzer yanılsamalar yaratabilir. Sonuç olarak, serap görmek, atmosferdeki fiziksel olayların gözlerimize yansıyan etkisidir.